Narciarstwo biegowe jest sportem olimpijskim od pierwszych Zimowych Igrzysk Olimpijskich, które odbyły się w Chamonix we Francji w 1924 roku. przygotowanie torów konkursowych dało mu bardzo duży impuls do ich profesjonalizacji i zwiększenia widowiskowości. Szybkość wyścigów na nartach biegowych wzrosła bardziej niż w jakimkolwiek innym olimpijskim sporcie wytrzymałościowym.
Z drugiej strony wprowadzenie różnego rodzaju konkurencji; pogoń, masowy start oraz wprowadzenie sprintu przyniosły nowe możliwości specjalizacji sportowcom w tym sporcie.
Fakt, że dziesięć z dwunastu aktualnych olimpijskich zawodów w narciarstwie biegowym to starty masowe, w których taktyka odgrywa ważną rolę, a wynik jest często decydowany w końcowym sprincie, pomaga nam ponownie ocenić czynniki sukcesu dla wysokiej wydajności w tej modalności .
Wydolność tlenowa (VO2max) wielu dzisiejszych światowej klasy narciarzy jest podobna do ich poprzedników. Jednocześnie nowe sposoby współzawodnictwa dają więcej możliwości korzystania z wydolności beztlenowej, siły górnej części ciała, wielkiego rozwoju technicznego przy dużej prędkości i nowego czynnika, „taktyki”.
Szeroki zakres prędkości i nierówności występujących w narciarstwie biegowym wymaga od narciarzy ciągłej zmiany techniki i umiejętności dostosowywania się do różnych podtechnik w trakcie wyścigu. Ta złożoność kładzie szczególny nacisk na efektywność energetyczną i techniczną.
Względne objętości treningu oporowego wykonywanego na różnych poziomach intensywności pozostały zasadniczo stałe przez ostatnie cztery dekady. Jednak w ramach przygotowań do Igrzysk w Soczi 2014 narciarze biegowi przeprowadzili więcej treningu oporowego na nartorolkach z określonymi zawodami, kładli większy nacisk na siłę górnej części ciała i technikę szybkościową w porównaniu z poprzednimi sezonami.
W połowie lat 1980-tych w narciarstwie biegowym wprowadzono szereg poważnych zmian. Wprowadzenie techniki jazdy na łyżwach, a następnie wprowadzenie nowych form ścigania, takich jak format pościgowy, masowe starty i sprinty. W związku z olimpiadą w Soczi narciarze biegowi kobiet i mężczyzn zmierzyli się z następującymi wydarzeniami:
- 10 i 15 km jazdy indywidualnej na czas odpowiednio w technice klasycznej.
- Pogoń na 15 i 30 km, podczas której narciarze przez pierwszą połowę dystansu stosowali technikę klasyczną, a na pozostałym dystansie technikę łyżwiarza.
- Bieg masowy na 30 i 50 km techniką łyżwową (styl dowolny).
- 1.3 i 1.8 km sprintu w technice klasycznej, w tym indywidualny test klasyfikacyjny z czasem, w którym wybieranych jest najlepszych trzydzieści razy, aby wykonać baterie sześciu sportowców na sesję.
- Biegi sztafetowe składające się z czterech zawodników 5 i 10 km każda sztafeta, odpowiednio, dwie pierwsze sztafety w technice klasycznej i dwie ostatnie sztafety w technice łyżwiarskiej.
- Wyścigi sztafetowe zwane Team Sprint, w których każdy zawodnik wykonał trzy okrążenia (naprzemiennie ze swoim partnerem) 1.3 kobiet i 1.8 km mężczyzn.
Osiem z 12 imprez narciarstwa biegowego, które odbyły się w Soczi, albo nie istniało, albo ich format został znacząco zmodyfikowany w porównaniu z igrzyskami olimpijskimi w Lillehammer w 1994 roku.
| Narciarze sprinterscy | narciarzy dystansowych |
|---|---|
| Łącznie od 750 do 850 godzin treningu rocznie, z czego 75-80% stanowił trening oporowy aerobowy. | Łącznie od 800 do 900 godzin treningu rocznie, z czego 85% stanowił trening wytrzymałościowy aerobowy. |
| Około 450-500 godzin lub 300 sesji o niskiej intensywności (przy 60-80% maksymalnego tętna). | 500/600 godzin lub 300/350 sesji o niskiej intensywności (60-80% maksymalnego tętna). |
| Około 25-30 sesji o umiarkowanej intensywności (80-90% tętna maksymalnego). | Około 30-40 sesji o umiarkowanej intensywności (80-90% tętna maksymalnego). |
| 50-60 sesji rocznie o wysokiej intensywności (powyżej 90% tętna maksymalnego). | 60-70 sesji rocznie o wysokiej intensywności (powyżej 90% tętna maksymalnego). |
| 15-25 treningów w pracy beztlenowej. | 5-15 treningów w pracy beztlenowej. |
| Rozwój mocy i szybkości przez cały sezon, w tym 1 lub 2 sesje czystej prędkości, 2 lub 3 zestawy treningu szybkości reakcji oraz 2 sesje treningu siłowego w tygodniu. | Rozwój mocy i szybkości przez cały sezon, w tym 1 sesja czystej prędkości, 2 lub 3 zestawy treningu szybkości reakcji oraz 1 do 2 sesji treningu siłowego w tygodniu. |
| 400-500h treningu w specyficzny sposób (narty, nartorolki, bieganie z kijkami). | 400-500h treningu w specyficzny sposób (narty, nartorolki, bieganie z kijkami). |
| Większy nacisk kładzie się na trening na płaskim terenie, a nie na nadmierne nierówności. | Równy nacisk na treningi na stromym, płaskim i urozmaiconym terenie. |
Te rozległe zmiany skłaniają do ponownej oceny czynników sukcesu wyczynowego narciarstwa biegowego dla narciarzy olimpijskich i związanych z tym konsekwencji dla treningu i specjalizacji w zawodach szybkościowych lub dystansowych.
Aktualne wymagania dotyczące narciarstwa biegowego
Chociaż biegi narciarskie mogą trwać od 12 minut (4 wyścigi po 3 min w trybie Team Sprint) i ponad 2 godziny (w biegu na 50 km), 10 z 12 zawodów olimpijskich obejmuje rodzaj startu w masowym, gdzie taktyka jest ważniejsza niż wcześniej, a wynik jest często rozstrzygany w końcowym sprincie.
Teren, na którym startuje, jest zróżnicowany, ale musi być zgodny (przepisy FIS) z założeniem obejmującym około jednej trzeciej podjazdu, jednej trzeciej płaskiej i jednej trzeciej zjazdu. To zmusza narciarzy do ciągłego modyfikowania techniki. Jednak ponad 50% czasu wyścigu odbywa się na odcinkach pod górę, gdzie różnice w wynikach indywidualnych są największe.
Udział energii wniesionej przez całkowity system aerobowy wydatkowany podczas tych zawodów (ok. 70-75% w sprincie i 85-95% w testach dystansowych) jest to oczywiście porównywalne z odpowiednimi wartościami w innych sportach o podobnych czasach kariera zawodowa. Jednak narciarze biegowi często przyjmują bardziej intensywną strategię biegania pod górę, co skutkuje znacznie wyższą wydajnością pracy niż jest to wymagane. Ta strategia zwiększania tempa podjazdów jest osiągana poprzez wykorzystanie obszarów zjazdowych do regeneracji w trakcie zawodów.
Fizjologiczne cechy współczesnych elitarnych narciarzy
Światowej klasy narciarze biegowi wykazali jedne z najwyższych wartości maksymalnego poboru tlenu (VO2 max) w rekordowym tempie 80 do 90 i 70 do 80 ml/kg/min-1, odpowiednio dla mężczyzn i kobiet. Wartości bezwzględne większe niż 7L/min odnotowano wśród różnych medalistów płci męskiej (dane niepublikowane). Dlatego transport tlenu jest bardzo intensywnie badany, w temperaturach tak niskich, jak -20 ° C, podczas zawodów.
Obecni światowej klasy narciarze biegowi z krajów takich jak Norwegia i Szwecja wykazują wydolność aerobową podobną do tej, jaką mieli poprzedni mistrzowie olimpijscy. Jednak nowe potrzeby, ze względu na modyfikacje, które zaszły w testach, spowodowały, że wszyscy zwiększyli i zmodyfikowali trening na wydolności beztlenowej, siłę w górnej części ciała i technikę przy dużych prędkościach, a także włączyli taktykę szkolenia w celu aspirowania do medali.
Na przykład, w odniesieniu do trybu sprintu, prędkość na krótkim dystansie i maksymalna siła są ściśle skorelowane z osiągami. Bezwzględne wartości VO2max. wykazywane przez sprintów na najwyższym poziomie i biegaczy dystansowych są podobne, ale sprinterzy mają nieco niższe wartości w stosunku do masy ciała, a także mają wyższą wydolność beztlenową.
W przypadku obu dystansów sprinterskich zdolność do efektywnego przekształcania energii metabolicznej w prędkość jest decydującym czynnikiem wydajności. Ta obserwacja prawdopodobnie odzwierciedla złożoność techniczną, z wieloma poziomami siły, które muszą być generowane przez ręce i nogi w stosunku do innych sportów wytrzymałościowych.
Biomechanika narciarstwa biegowego
Narciarstwo biegowe stało się przedmiotem zainteresowania i zainteresowania badaniami i analizami, przy czym coraz większą uwagę zwraca się na biomechanikę wydajności i efektywność energetyczną w niskich temperaturach.
Narciarze biegowi muszą opanować szeroki zakres prędkości (5-70 km/h) i terenu (o nachyleniu do 20%). Aby to osiągnąć, muszą nieustannie zmieniać i dostosowywać swoją technikę, aby osiągnąć oczekiwane rezultaty.
Podczas testu prędkości (1.8 km) narciarze zmieniają używaną podtechnikę około 30 razy, podczas gdy w wyścigu długodystansowym takie przejścia występują setki razy. Jest to wyjątkowe w porównaniu z innymi sportami olimpijskimi. Zarówno w łyżwiarzu, jak i w stylu klasycznym, wyższe prędkości powodują większe wymagania dotyczące wytwarzania siły, aby wydłużyć czas trwania cyklu siły podczas imprezy.
Ważną strategią wydłużania czasu trwania cyklu siłowego jest poprawa techniki podwójnej laski (patrz opublikowane artykuły). Wstępna aktywacja i skrócenie mięśni aktywuje wytwarzanie siły, aby osiągnąć większą prędkość w ruchu dwubiegunowym.
Jedną z najbardziej rozwiniętych technik, w której dominuje czynnik siły, jest podwójny kij w technice klasycznej i podwójny kij z impulsem w technice łyżwiarskiej. Dzięki tym technikom najbardziej wybuchowi narciarze mogą wytwarzać siły szczytowe do 430 N w ciągu 0.05 sekundy, a także siły przekraczające 1600 N podczas nacisku nóg łyżwiarza.
Na dość stromym terenie szybsi narciarze zwiększają częstotliwość ruchu, aby utrzymać prędkość, innowacyjne techniki, takie jak „wbieganie pod górę” w technice klasycznej lub kroki skokowe w technice łyżwiarskiej, służą do szybszego przyspieszania pod górę. Ponadto ostatnio więcej uwagi poświęcono zjazdowi z wyścigu, zwłaszcza zjazdowi z zakrętu, gdzie szybsi narciarze wykorzystują przyspieszenie kroku skrętu, aby móc wyjść z zakrętu z większą prędkością.
Szkolenie dla narciarzy olimpijskich
Trening wytrzymałościowy zawsze był głównym elementem treningu narciarzy biegowych. Do celów badawczych zdefiniowano 3 poziomy intensywności (niskie lub wolne tempo, średnie lub progowe tempo oraz wysokie tempo), ale ze względów praktycznych wielu narciarzy używa obecnie 4 lub 5 poziomów intensywności w odniesieniu do treningu oporowego. .
Bazując na podejściu sesyjnym sportowców, trening wytrzymałościowy narciarzy biegowych składa się z modelu „kompozytowego” z dużą ilością treningu o niskiej intensywności i niskiej do umiarkowanej ilości pracy o wysokiej intensywności. Liczba godzin treningu oporowego na tych różnych poziomach najwyraźniej nie zmieniła się w ciągu ostatnich trzech dekad. Narciarstwo, nartorolki i biegi przełajowe pozostają głównymi ćwiczeniami. Jednak w tym samym okresie zaobserwowano trzy różne zmiany w szkoleniu:
- Zwiększenie godzin pracy wykonywanej na nartorolkach, często na specjalnych torach do ćwiczeń, które implikują bardziej specyficzny i bezpieczny teren dla tej modalności.
- Większy nacisk położono na trening siłowy i wytrzymałościowy, zwłaszcza górnej części ciała.
- Narciarze konsekwentnie stosują trening siłowy, mocy i szybkości, zwłaszcza narciarze, którzy specjalizują się w wyścigach sprinterskich.
Taktyczne aspekty narciarstwa biegowego
W poszczególnych wyścigach narciarze intensywnie zwiększają swoją intensywność na podjazdach, gdzie dominuje indywidualna wydolność tlenowa, a koszt metaboliczny jest wyższy. W biegach długodystansowych po stosunkowo płaskim terenie tętno i prędkość są zwykle bardziej stałe. W przeciwieństwie do tego, technika i intensywność podczas testu narciarstwa biegowego muszą uwzględniać więcej zmiennych, ponieważ profile toru są różne, a także warunki śniegowe w różnych porach sezonu lub nawet jednego wyścigu. .
Z drugiej strony, wprowadzenie wyścigów ze startu wspólnego podkreśliło znaczenie koncepcji napędu na koła, znanej również jako drafting. Przy tym nowym typie wyjazdu potencjalna taktyka zespołowa może czasami zapewnić przewagę nad takimi wyścigami. Jednak taktyka zespołowa w narciarstwie biegowym różni się od tej stosowanej w zawodach kolarskich, na przykład ze względu na niskie prędkości, węższe stoki i fakt, że dozwolonych jest tylko czterech narciarzy z każdego kraju. konkurować przez test (w igrzyskach olimpijskich i mistrzostwach świata). Również tempo pracy na podjazdach jest często zbyt wymagające dla słabszych narciarzy, więc typowe sprinty czy ataki spotykane w kolarstwie są bardzo rzadkie w narciarstwie biegowym.
Przyszłość
Międzynarodowa Federacja Narciarska postanowiła zachować obecny program zawodów na kolejne Igrzyska Olimpijskie, więc wymagania nowych potrzeb w tym kontekście prawdopodobnie nie zmienią się w porównaniu z poprzednimi latami. Chociaż fizjologia i biomechanika narciarzy biegowych zostały szczegółowo przeanalizowane w laboratoriach w ostatnich dziesięcioleciach, wciąż stosunkowo niewiele wiadomo o rzeczywistych zawodach na świeżym powietrzu w różnych temperaturach i przy różnych warunkach śniegowych i profilach narciarskich. utwory.
Ostatnie postępy w technologii czujników pozwalają poznać pozycję ciała narciarza, prędkość, kinematykę i kinetykę, które są rejestrowane w czasie rzeczywistym na stoku narciarskim, co daje nam bardziej szczegółowe informacje na temat czynników prowadzących do poprawy. na różne sposoby, co wcześniej było niemożliwe. Z drugiej strony, wzrost złożoności obu aspektów, fizjologicznego (takie same wymagania tlenowe, ale większe wymagania beztlenowe) i techniki (wiele pod-technik do opanowania) dla współczesnych narciarzy zmusza ich do zwiększenia indywidualnego zapotrzebowania i coraz bardziej przyszli mistrzowie będą musieli szybciej i lepiej dostosowywać się do nowych teorii nowoczesnego treningu.
Lepszy wkład z rzeczywistych warunków zawodów zwiększy naszą zdolność do dostarczania konkretnych wytycznych dotyczących najlepszych praktyk w zakresie szkolenia przyszłych mistrzów olimpijskich.
Referencje
- Sandbakk O, Ettema G, Leirdal S, Jakobsen V, Holmberg HC. Analiza biegu sprintu narciarskiego i związanych z nim laboratoryjnych wyznaczników osiągów na światowym poziomie. Eur J Appl Physiol. 2011; 111 (6): 947-957. PubMed doi: 10.1007 / s00421-010-1719-9.
- Andersson E, Supej M, Sandbakk O, Sperlich B, Stoggl T, Holmberg HC. Analiza sprintu na nartach biegowych przy użyciu globalnego różnicowego systemu nawigacji satelitarnej. Eur J Appl Physiol. 2010; 110 (3): 585-595. PubMed doi: 10.1007 / s00421-010-1535-2.
- Norman RW, Komi PV. Energetyczna światowej klasy mechanika narciarstwa biegowego. Int J Sport Biomech. 1987; 3: 353-369.
- Holmberg HC, Rosdahl H, Svedenhag J. Funkcja płuc, nasycenie tętnic i zużycie tlenu u elitarnych narciarzy biegowych: wpływ trybu ćwiczeń. Scand J Med Sci Sport. 2007; 17 (4): 437-444. PubMed
- Ingjer F. Maksymalne zużycie tlenu jako predyktor wydolności elitarnych narciarzy biegowych. Scand J Med Sci Sport. 1991; 1 (1): 25-30. doi: 10.1111 / j.1600-0838.1991.tb00267.x
- Rusko H, wyd. Fizjologia narciarstwa biegowego. Oksford: Blackwell; 2002.
- Saltin B, Astrand PO. Maksymalne zużycie tlenu u sportowców. J Appl Physiol. 1967; 23 (3): 353-358. PubMed
- Holmberg HC. Wyczynowy narciarz biegowy – imponujący ludzki silnik. W: Muller E, Lindinger SJ, Stöggl T, wyd. Nauka i narciarstwo IV. Maidenhead, Wielka Brytania: Meyer & Meyer Sport; 2009: 101-109.
- Ekblom B, Hermansen L. Wydajność serca u sportowców. J Appl Physiol. 1968; 25 (5): 619-625. PubMed
- Stöggl T, Lindinger S, Muller E. Analiza symulowanej konkurencji sprinterskiej w narciarstwie biegowym klasycznym. Scand J Med Sci Sport. 2007; 17 (4): 362-372. PubMed
- Stoggl T, Muller E, Ainegren M, Holmberg HC. Ogólna siła i kinetyka: kluczowe znaczenie dla szybszego sprintu w narciarstwie biegowym? Scand J Med Sci Sport. 2011; 21 (6): 791-803. PubMed doi: 10.1111 / j.1600-0838.2009.01078.x
- Sandbakk O, Holmberg HC, Leirdal S, Ettema G. Fizjologia narciarzy światowej klasy szybkości. Scand J Med Sci Sport. 2011; 21 (6): e9-e16. PubMed doi: 10.1111 / j.1600-0838.2010.01117.x
- Sandbakk O, Holmberg HC, Leirdal S, Ettema G. Tempo metabolizmu i wydajność brutto przy wysokich wskaźnikach pracy u narciarzy sprinterskich światowej i krajowej. Eur J Appl Physiol. 2010; 109 (3): 473-481. PubMed doi: 10.1007 / s00421-010-1372-3
- Mahood NV, Kenefick RW, Kertzer R, Quinn TJ. Fizjologiczne uwarunkowania sprawności w biegach narciarskich. Med Sci Sports Exerc. 2001; 33(8): 1379-1384. PubMed doi: 10.1097/00005768-200108000-00020
- Proso GP, Vleck VE. Fizjologiczne i biomechaniczne adaptacje do cyklu w celu wykonania przejścia w triathlonie olimpijskim: przegląd i praktyczne zalecenia dotyczące treningu. OIJ Sport Med. 2000; 34 (5): 384-390. PubMed doi: 10.1136 / bjsm.34.5.384
- Holmberg HC, Lindinger S, Stoggl T, Eitzlmair E, Muller E. Analiza biomechaniczna podwójnej polaryzacji u elitarnych narciarzy biegowych. Med Sci Sports Exerc. 2005, 37 (5): 807-818. PubMed DOI: 10.1249 / 01. MSS.0000162615.47763.C8
- Lindinger SJ, Holmberg HC, Muller E, Rapp W. Zmiany w aktywności mięśni górnej części ciała wraz ze wzrostem prędkości Polin podwoiły się w elitarnym narciarstwie biegowym. Eur J Appl Physiol. 2009; 106 (3): 353-363. PubMed DOI: 10.1007 / s00421-009-1018-5
- Stoggl T, Muller E, Lindinger S. Biomechaniczne porównanie techniki podwójnego pchania i konwencjonalnej techniki jazdy na łyżwach w sprincie biegowym. J Sport Sci. 2008; 26 (11): 1225-1233. PubMed DOI: 10.1080 / 02640410802027386
- Sandbakk Bucher S, Supej M, Sandbakk O, Holmberg HC. Downhill Turn Dignity and Associates Charakterystyka fizyczna narciarzy biegowych [Advance Online Posting, 20 marca 2013]. Scand J Med Sci Sport. 2013 PubMed doi: 10.1111 / sms.12063
- Sandbakk O, Ettema G, Holmberg HC. Wpływ nachylenia i utraconej prędkości roboczej, całkowitej wydajności i kinematyki jazdy na rolkach. Eur J Appl Physiol. 2012; 112 (8): 2829-2838. PubMed DOI: 10.1007 / s00421-011-2261-0
- Abbiss CR, Laursen PB. Opisz i zrozum strategie stymulacji podczas zawodów sportowych. Med Sport. 2008; 38 (3): 239-252. PubMed DOI: 10.2165 / 00007256-200838030-00004
- Bilodeau B, Roy B, Boulay MR. W narciarstwie biegowym zatracono wpływ brzmienia na serce. Med Sci Sports Exerc. 1994; 26 (5): 637-641. PubMed DOI: 10.1249 / 00005768-199405000-00018
- Gaskill SE, Serfass RC, Bacharach DW, Kelly JM. Odpowiedzi na szkolenia narciarzy biegowych. Med Sci Sports Exerc. 1999; 31 (8): 1211-1217. PubMed DOI: 10.1097/00005768-199908000-00020
- Seiler KS, Kjerland GB. Kwantyfikacja rozkładu intensywności treningu u elitarnych sportowców wytrzymałościowych: czy istnieją dowody na „optymalny” rozkład? Scand J Med Sci Sport. 2006; 16 (1): 49-56. PubMed DOI: 10.1111 / j.1600-0838.2004.00418.x
